Projectomschrijving
De Dorpermolen in Opoeteren is een watermolen op de Bosbeek die zijn oorsprong kent in de 16e eeuw. Voor deze molen met een houten en archaïsch eenstapsmolenwerk werd een restauratiedossier opgesteld. Via een spoedprocedure, ingesteld door Architectuur Depot kreeg deze restauratie voorrang bij premietoekenning. Deze restauratie beoogt een zo origineel mogelijke invulling van een vrij gaaf monument. Het geheel ( gebouw / vakwerk / maalstructuur werd in detail opgemeten en geïnventariseerd door Architectuur Depot.
Architecturale kwaliteit
In het restauratiedossier werd er van uit gegaan dat er met maximaal respect wordt omgegaan met het gebouw en zijn groei in de tijd. Het gebouw met molenwerk werden integraal bouwkundig ingemeten en ingetekend. Belangrijke elementen werden uitvoerig opgetekend in een detailmeting. De Dorpermolen zal na de maalvaardige restauratie opnieuw een ambachtelijke functie krijgen. Deze restauratie beoogt een zo origineel mogelijke invulling van een vrij gaaf monument.
Technische visie
De Dorpermolen werd tot in de jaren ’90 van vorige eeuw als molen gebruikt door de familie Cornelissen uit Opoeteren. Doordat het raderwerk van de molen niet langer ‘gesmeerd’ liep maar integendeel de stabiliteit van het molengebouw in gevaar bracht werd de molen buiten werking geplaatst en werd er enkel nog met elektrisch aangedreven molens gewerkt. Opzet van de huidige restauratie was een integrale aanpak van zowel het molengebouw als het molenwerk en het betonnen kunstwerk op de Bosbeek. In het restauratiedossier van het houten molenwerk wordt gestreefd naar een authentieke restauratie tot een maalvaardig geheel. Specifieke of traditionele ingrepen in deze restauratie zijn oa. deze: originele dakstructuur en dakbedekking, nieuwe vloeren in aangestampte leemhoudende aarde, demontage - restauratie - terugplaatsen van origineel molenwerk, demontage - restauratie - terugplaatsen van origineel waterrad.
Publiek karakter
De Dorpermolen zal na de maalvaardige restauratie opnieuw een ambachtelijke functie krijgen. De molen is na de restauratie terug opengesteld voor het brede publiek, om zo de ambacht van weleer terug in de kijker te plaatsen. De molenaar vertelt je graag hoe het graan hier tot meel wordt gemalen en voegt onmiddellijk de daad bij het woord! Tevens is deze molen ook de toegangspoort tot de ruimere toeristische regio. Aan de ene zijde is dit het instappunt naar de natuur in de Bosbeekvallei, en aan de andere zijde het instappunt aan de Duinengordel aan de andere zijde van de gemeente. De familie Cornelissen gaf in 2009 de molen in erfpacht aan de stad Maaseik die van de Vlaamse Overheid een toelage kreeg voor de restauratie ervan. Bij de opmaak van het restauratiedossier was er een grote betrokkenheid van Agentschap Onroerend Erfgoed, als de Stad Maaseik als de familie Cornelissen.