Projectomschrijving
Buurtwerk 't Lampeke vzw is reeds meer dan 50 jaar een vaste waarde in de Leuvense Ridderbuurt voor mensen in armoede.
Het huidige buurthuis barst uit zijn voegen en voldoet niet meer aan de noden van de bezoekers en de werking. We verbouwen de neoclassicistisch herenwoning Hottat tot het nieuwe hart van de buurt.
Een warme, laagdrempelige plek waar maatschappelijk kwetsbare mensen kunnen zijn wie ze zijn, gebruik kunnen maken van een uitgebreid aanbod aan diensten en ondersteuning krijgen bij hulpvragen.
Om deze lage drempel te realiseren kiezen we voor een continue participatie van de doelgroep vanaf de concept-fase tot en met de realisatie van het gebouw. Tijdens elke fase geven de ideeën en noden van mensen in armoede vorm aan het ontwerp en het uiteindelijke resultaat. We anticiperen op mogelijke drempels en bouwen samen met hen aan een gebouw op maat waarin iedereen zijn plek kan vinden en kan bijdragen aan een warme en solidaire samenleving.
Welzijn
Buurtwerk ’t Lampeke vzw is een geïntegreerde werking en bereikt en verbindt een grote groep mensen van verschillende etniciteit, leeftijd en gender.
Door haar nieuwe locatie komt het buurthuis centraal tussen de andere deelwerkingen te liggen.
Dit verhoogt de zelfredzaamheid van de mensen in armoede doordat:
• de afstand verkleint. Meer mensen zullen in staat zijn om van de faciliteiten en diensten van het buurtwerk en haar partners gebruik te maken. Door de beschikbaarheid van meer lokalen en ruimtes wordt het ook mogelijk om outreachers van eerstelijnsorganisaties een plaats te geven binnen het gebouw. Hierdoor kan een vorm van buurtgerichte zorg uitgerold worden. Hierdoor wordt het hulpverleningsaanbod sneller en eenvoudiger bereikbaar.
• de toegankelijkheid verhoogt. Binnen de bewonersgroep onderscheiden we een hoog aantal alleenstaande ouderen en mensen met een fysieke beperking. Omdat de voetpaden en overgangen in dit deel van de buurt voldoende breed, vlak en drempelvrij zijn kunnen zij zelfstandig naar de nieuwe locatie komen. Deze zelfstandigheid draagt bij aan een versterkt zelfbeeld en eigenwaarde.
• door de verhoogde capaciteit meer mensen kansen krijgen om een netwerk op te bouwen, (vereenzaming neemt af) en sociale promotie te maken.
• de bezoekers meer fysieke ruimte krijgen, daardoor ook meer ruimte krijgen om tot rust te komen en mentale ruimte te creëren. Wat hun veerkracht ten goede komt.
• door administratief-juridisch advies en adequatere rechtenverkenning de inkomenspositie van mensen in armoede versterkt wordt.
• het activiteitenaanbod vergroot.
• het sociaal restaurant meer gezonde en betaalbare maaltijden voor kinderen en volwassenen kan afleveren.
• de toegang tot eerstelijnszorg verhoogt.
• gezinnen beter ondersteund worden en kinderen meer ontwikkelingskansen krijgen.
• er meer diensten geïntegreerd worden binnen 1 geheel, waardoor de efficiëntie verhoogt.
• de interactie en informatiedeling tussen medewerkers wordt verhoogd en de versnippering afneemt, waardoor zij beter signalen van mensen kunnen oppikken en hun signaalfunctie naar de overheid beter kunnen waarmaken
Een goede infrastructuur draagt hiertoe bij, gastvrijheid gaat verder dan een warm onthaal, goede ondersteuning, fijne contacten en leuke activiteiten. Het gaat ook om de eigenheid van bezoekers te erkennen en dit mee te faciliteren.
Deze eigenheid kan slaan op fysieke en mentale noden maar ook culturele en persoonlijke noden.
Het geheel van de gekozen ingrepen zal bijdragen aan het welbevinden van bezoekers in het nieuwe buurthuis. Dit welbevinden werkt ook drempelverlagend bij het stellen van eventuele hulpvragen, waardoor de effecten ook een dieper en langduriger effect kunnen hebben in het leven van de bezoekers van het nieuwe buurthuis.
Zo blijven we impact en positieve verandering realiseren voor mensen in kwetsbare situaties in onze maatschappij vandaag en morgen.
Maatschappelijke betrokkenheid
Participatie zit van bij het begin in het DNA van onze organisatie. De noden en drempels waarmee mensen in armoede geconfronteerd worden bepalen mee het inhoudelijke aanbod van de organisatie alsook de verschillende themawerkingen. Het voedt ook het beleidswerk om zo tot structurele verandering te komen.
Deze continue participatie werd ook doorgetrokken in dit project. Vanaf de opmaak van de bouwplannen zijn volwassenen en kinderen uit de verschillende deelwerkingen betrokken om het nieuwe buurthuis aan hun noden en wensen te laten voldoen. Tijdens 9 sessies dachten bezoekers, buurtbewoners en medewerkers (60) na over de verschillende functies die het gebouw moest hebben, bv rustige zitruimte, douche-ruimte, buurtrestaurant, 2de handskleding winkel, ruimte voor expressie,… Tijdens een tweede participatietraject werd aan de hand van mood-boards de look-and-feel van het gebouw verfijnd en scherp gesteld.
De belangrijkste aspecten die hier naar voor komen zijn het (her)gebruik van natuurlijke materialen, een rustige sfeer met veel natuurlijk licht. De architecten hebben uit de verschillende meningen en ideeën een evenwichtig concept en bouwplan gemaakt. Dit werd finaal teruggekoppeld naar de bezoekers en gebruikers binnen onze deelwerkingen.
Ook bij de effectieve verbouwingswerken worden de mensen verder betrokken door middel van rondleidingen in het gebouw, regelmatige updates van de werken en werksessies voor de werken in eigen beheer.
We zien dat deze aanpak de interesse in het nieuwe buurthuis levend houdt en de betrokkenheid verhoogt. We willen deze dynamiek verder gebruiken om mensen mee de overgang naar het nieuwe buurthuis te doen maken.
Daarnaast blijven we inzetten op acties in de buurt en samenwerkingen met andere organisaties om onze werking verder bekend te maken bij de buurtbewoners
De realisatie van dit nieuwe buurthuis is het resultaat van de inzet van zeer veel mensen, inhoudelijk zal het buurthuis de solidariteit tussen mensen blijven versterken. Maar de realisatie van dit project is ook een toonbeeld van solidariteit tussen mensen. Van donoren, vrijwilligers, bezoekers, aannemers, buurtbewoners,… Elk heeft op een bepaalde manier, volgens eigen mogelijkheden, kunnen bijgedragen aan het tot stand komen van deze plek ongeacht afkomst, kleur en leeftijd. Zo wordt deze nieuwe plek een ankerplaats en broeikas waaruit sociaal engagement, solidariteit en nieuwe initiatieven ontstaan.
Toegankelijkheid en inclusie
Onze buurt kent verschillende doelgroepen in kwetsbare situaties. Het buurthuis wil een afspiegeling zijn van de diversiteit in de buurt en wil een plek bieden voor een diverse groep volwassen van verschillende achtergrond, leeftijd en cultuur.
Deze onderlinge diversiteit in deze doelgroepen vraagt niet enkel inhoudelijk een andere aanpak, maar ook inzake infrastructuur. Het nieuwe gebouw laat onder meer toe om meer mensen tegelijk een plek te geven door haar grotere capaciteit, samen te zitten in groep of een rustig plekje alleen te kiezen of activiteiten in besloten of open groep aan te bieden. Vele variaties die het mogelijk maken om een veilige omgeving te creëren waarin mensen in verbinding kunnen komen met zichzelf en hun omgeving.
Prioritair in functie van de toegankelijkheid is de realisatie van de lift, deze verschaft bezoekers zelfstandig toegang tot het hele gebouw Er zijn verschillende lokalen gespreid over 3 verdiepingen die een breed aanbod aan activiteiten mogelijk maakt. Dankzij de lift kan iedereen op elke plek geraken en volop deelnemen aan de activiteiten.
Daarnaast stellen we de signalisatie op in een niet-talige vorm, en voorzien onderschriften in braille. Zo kan iedereen taal- en andere barrière vrij zijn weg vinden in het gebouw. Zowel volwassenen als kinderen.
Uiteraard worden er rolstoeltoegangkelijke toiletten voorzien met de nodige beugels en hulpmiddelen. We zetten echter ook in op aanpassingen van het sanitair voor mensen die vanuit culturele of andere redenen geen toiletpapier gebruiken.
Voor baby’s en jonge kinderen voorzien we verschoontafels en toiletbrillen met geïntegreerde kinderzitting.
Persoonlijke hygiëne is cruciaal in het persoonlijk welbevinden van mensen. Daarom voorzien we een ruime doucheruimte. Zeker voor mensen in dakloosheid die we bereiken is dit belangrijk.
De praktijk leert dat veel bezoekers en vrijwilligers kampen met fysieke problemen. Veel bezoekers voeren/voerden fysiek zwaar werk uit met een hoge impact op hun lichaam. Omwille van beperkte financiële middelen wordt zorg vaak uitgesteld. Daarom zetten we in op stoelen en banken waarvan de zithoogte of diepte niet te laag is. Zodat mensen vlot kunnen opstaan en zitten. We houden ook rekening met de mogelijkheid voor moeders om op een comfortabele manier borstvoeding en andere zorg te kunnen geven.
Dit alles doen we in het schitterende neoclassicistisch kader van het gebouw, waarvan we de erfgoedkundige elementen bewaren en verder versterken.
