Projectomschrijving
Stel je voor dat je een oorlog voert tegen een vijand die sneller kan veranderen en zich aanpassen dan jij. Dat is wat generaal McChrystal meemaakte toen hij de Amerikaanse troepen in Irak leidde tegen Al Qaida. Hij besefte dat hij zijn leger moest transformeren van een starre hiërarchie naar een flexibel netwerk van teams die over grenzen heen konden samenwerken en coördineren. Hij schreef over zijn ervaring en inzichten in zijn boek 'Team of Teams'(*), dat eindigt met deze slagzin: "Om een netwerk te verslaan, moesten we een netwerk worden. We moesten een Team of Teams worden!"
Dit boek inspireerde F. De Keyzer, de Procureur des Konings die cybercriminaliteit als een vergelijkbare uitdaging zag. Cybercriminelen maken geen deel uit van één organisatie, maar eerder van een netwerk van actoren die snel kansen kunnen benutten en aan detectie kunnen ontsnappen. Om hen te bestrijden, bedacht De Keyzer een multipartner-netwerk dat cybercriminaliteit en de daarmee samenhangende witwasactiviteiten kon bestrijden. Dit netwerk is de intellectuele basis van 'VIC²', en hij wist dat het een technisch platform nodig had dat snelle en veilige informatie-uitwisseling en werkprocesautomatisering mogelijk zou maken tussen verschillende partners, zowel publieke als private.
Het operationele doel voor VIC² was om binnen 10 dagen na het bereiken van een samenwerkingsovereenkomst tussen de politie, het parket en/of een derde partij (zoals banken, webshops, distributeurs) software te kunnen opzetten. Deze software zou de afgesproken werkprocessen en communicatiestromen automatiseren, zodat er een redelijke kans zou zijn om de gestolen fondsen en middelen uit cybercriminaliteit te recupereren of te verstoren. VIC² zou opereren in een gedeelde en veilige technische omgeving zonder bijkomende financiële kosten voor een van de partijen.
(*) [Team of Teams: New Rules of Engagement for a Complex World] by General Stanley McChrystal, Tantum Collins, David Silverman and Chris Fussell (2015)
De video die hieronder wordt meegegeven is een webinar van de PDS, de nationale informaticapoot van de Britse politie, die VIC² als inspirerend project heeft gebracht naar alle lokale politiezones van het Verenigd Koninkrijk.
De Doelstelling
Twee concepten die cruciaal zijn in de strijd tegen cybercrime zijn 'snelheid' en 'flexibiliteit'. Als deze goed geoperationaliseerd zijn leidt dit naar 'bruikbaarheid'. Dit heeft VIC² bereikt en wordt aangetoond door volgende verifieerbare feiten:
-VIC² is sinds 1 november praktisch geïmplementeerd bij alle 23 politiezones van het gerechtelijk arrondissement Antwerpen, de Federale politie, parket Antwerpen, FEBELFIN (Belgische grootbanken), een derde financiële speler.
- VIC² is gestart als een vrijwillig project binnen gerechtelijk arrondissement Antwerpen en heeft zich zodanig bewezen dat men het, in consensus, heeft verplicht door middel van een gerechtelijke omzendbrief.
-VIC² heeft een aantal belangrijke mijlpalen gerealiseerd binnen justitie:
Voor het eerst genereert een ICT oplossing volledige gerechtelijke vorderingen tot onderzoek voor het openbaar ministerie.
Voor het eerst is het instroombeleid van het parket (welke PV's in welke hoedanigheid naar welke afdeling) volledig geautomatiseerd.
-VIC² genereert sinds begin 2023 consistent elke 30 dagen meer dan 370 PV's, meer dan 80 doorloopvorderingen, meer dan 100 mails naar Belgische grootbanken. De totale schade die door VIC² ELKE 30 DAGEN gaat is gestegen van meer dan 1 500 000 euro naar 2 500 000 euro.
-VIC² heeft een samenwerking met een derde financiële partner van initieel verkennend contact tot geïmplementeerde samenwerking gerealiseerd in 3 weken.
- het college van Procureurs Generaal, het hoogste college binnen het openbaar ministerie, heeft via een brief aan de minister gevraagd om VIC² nationaal uit te rollen.
-VIC² is voorgesteld om de M365 club, het belangrijkste netwerk event georganiseerd door Microsoft in België om goede praktijken te delen.
De innovatie
Om deze ambitieuze doelstelling te realiseren, hebben we twee baanbrekende visies bedacht en toegepast. De eerste visie was om een flexibel kader of een 'anatomie' te ontwikkelen voor het concept van een 'werkproces', in plaats van vast te zitten aan specifieke werkprocessen. Dit lijkt op hoe ERP-systemen functioneren. ERP-systemen laten gebruikers toe om werkprocessen te definiëren met behulp van bouwstenen en eigenschappen, in plaats van helemaal zelf code te schrijven. Dit levert een enorme tijds- en kostenbesparing op, en garandeert ook een hoge mate van consistentie en kwaliteit. ERP-systemen zijn meestal gericht op bepaalde aspecten van het zakendoen, zoals materiaalbeheer, productiecontrole of verkoop en distributie. VIC² daarentegen is een universeel kader, wat betekent dat het elk soort werkproces aankan, ongeacht het domein of de context. Dit biedt twee belangrijke voordelen:
1- Het versnelt de softwareontwikkeling enorm, omdat het maken van tools een kwestie wordt van het kiezen van bouwstenen en eigenschappen, in plaats van code te schrijven.
2- De gebruikersinterface die nodig is voor elke stap van een werkproces kan worden vastgelegd in een databestand dat alle bouwstenen bevat, zoals gegevensvelden, validatieregels, etc. Dit databestand kan dan worden gedeeld met verschillende organisaties. Zolang ze over het juiste hulpmiddel beschikken dat dat databestand kan lezen en interpreteren, kan de gebruikersinterface worden getoond aan de leden van die organisatie.
De tweede visie was om de AZURE cloud van Microsoft te gebruiken als een 'beheerd' internet. Het internet is geen veilige omgeving, zoals cybercriminaliteit aantoont. Het is open en niet centraal gereguleerd. Dus wat we nodig hadden was een wereldwijde infrastructuur die wordt beheerd en strenge regels hanteert voor toegang en identificatie, zodat anonimiteit niet mogelijk is. Dit is AZURE. Veel organisaties betalen al voor toegang tot AZURE via de Microsoft365 licentie voor WORD, EXCEL, TEAMS etc. Teams heeft meer dan 300 miljoen gebruikers. Het is dus het grootste communicatieplatform dat door meer dan 1 000 000 organisaties wordt gebruikt. In onze analogie is AZURE het internet en PowerApps de browser.